Programa Suku vizita malu ne’ebé hala’o iha Suku Samalari, Posto Laga, Munisípiu Baucau iha fulan Marsu 2016 inspira lideransa komunitáriu no Ekipa Jestaun Suku (EJS) husi suku Babulu no Suku Afaloicai, Postu Administrativu Uatulari ho sistema servisu, jestaun no kordenasaun ba Sistema Bee Mos ne’ebé komunidade Suku Samalari implementa.

Autoridade Lokal Suku Samalari, Postu Administrativo Laga, Minisipiu Baucau, fahe esperensia Implementasaun PNDS iha Sira nia Suku
Pratika servisu, jestaun no kordenasaun ba sistema Bee Mos iha Suku Samalari la’o ho di’ak tebes. Buat hotu jere no organiza ho di’ak, hahú husi jestaun loke Bee husi Bee matan ne’ebe uza sistema bomba ba iha tanke reservatoriu, distribuisaun Bee ba iha torneira públiku, oráriu kuru Bee no kontribuisaun fulan-fulan husi komunidade ba Operasaun no Manutensaun. Toó iha fulan Marsu 2016, montante kontribuisaun ne’ebé komunidade halibur ona ba Operasaun no Manutensaun hamutuk kuaze $1,800.
Kontribuisaun fulan-fulan husi komunidade nian mak atu asegura operasaun no manutensaun ba Sistema Bee Mos hodi sosa asesoria ka elementu balu husi Sistema Bee Mos nia ne’ebé mak hetan estragus hanesan kanu tohar, torneira aat no seluk-seluk tan. Alen de hodi sosa asesoria, kontribuisaun ne’e mos utiliza hodi selu insentivu fulan-fulan ba ema ne’ebé servisu hodi halo kontrola ba sistema kanalizasaun. Buat hirak ne’e funsiona di’ak iha Suco Samalari.
Esperensia ne’ebé hetan husi programa suku vizita malu ida ne’e sai hanesan referénsia ida ne’ebé inspira tebes lider komunitáriu nomos ekipa jestaun suku husi Suku Babulu ho Suku Afaloicai, tanba Suku rua ne’ebé mensiona, antes ne’e iha problema ba distribuisaun Bee Mos iha sira nia Suco.
Iha implementasaun programa PNDS, komunidade husi Suku Babulu ho Suku Afaloicai, deside Bee Mos hanesan sira nia prioridade aas liu, Bee Mos ida ne’ebé dada ba komunidade mai husi bee matan ida deit, tanke reservatoriu atu halo kanalizasaun mos ida deit, so deit ninia torneira kanalizasaun ba komunidade iha suku rua mak ketak-ketak, no oras ne’e dau-dauk komunidade utiliza hela.
Ho referénsia ne’ebé sira hetan iha Suku Samalari ne’e, lider komunitáriu nomos ekipa jestaun suku, husi suku rua refere iha ona komitmentu atu aplika sistema ida ne’e iha komunidade nia let, liu-liu oinsá atu kria jestaun ba distribuisaun Bee Mos ba komunidade iha suku rua nia laran, atu nune’e labele mosu tan problema kona-ba distribuisaun Bee Mos.
Programa Suku vizita malu husi suku ida ba suku seluk iha Timor laran fo impaktu pozitivu tebes ba komunidade nomos autoridade lokál sira ne’ebé involve direita, tanba lisaun pozitivu ne’ebé hetan husi suku seluk, bele sai hanesan referénsia ida ba sira atu aplika iha sira nia suku laran liu-liu kona-ba oinsá atu asegura utilizasaun projetu ne’ebé komunidade rasik harii ba iha tempu ne’ebé naruk.